freepik.com
Artykuł sponsorowany
O ile prezerwatywy i inne fizyczne metody antykoncepcji nie mają większego wpływu na stan hormonów w naszym organizmie, o tyle metody kontroli płodności za pomocą antykoncepcji hormonalnej – zarówno w formie plastrów, jak i wkładek domacicznych czy tabletek – już mogą znacząco wpłynąć na zdrowie. Co warto wiedzieć przed zapytaniem ginekologa o antykoncepcję hormonalną?
Antykoncepcja hormonalna działa poprzez ingerencję w naturalne poziomy hormonów w organizmie, najczęściej poprzez zwiększenie ilości progesteronu i estrogenu. Jej głównym mechanizmem jest zahamowanie owulacji – czyli uwalniania komórki jajowej z jajnika, co sprawia, że zapłodnienie staje się niemożliwe. Dodatkowo antykoncepcja hormonalna powoduje zmiany w śluzie szyjkowym, czyniąc go bardziej gęstym i nieprzepuszczalnym dla plemników. W niektórych przypadkach wpływa również na wyściółkę macicy (endometrium), co uniemożliwia zagnieżdżenie się komórki jajowej, jeśli z jakiegoś powodu doszłoby do jej uwolnienia i zapłodnienia.
Dzięki różnorodności metod – takich jak tabletki, plastry, zastrzyki czy wkładki hormonalne – a także różnym stężeniom hormonów w poszczególnych dawkach hormonalna antykoncepcja dla kobiet może być dostosowana do indywidualnych potrzeb zdrowotnych i stylu życia użytkowniczki. Jednak, aby była skuteczna, wymaga regularności stosowania zgodnie z zaleceniami lekarza.
Antykoncepcja hormonalna to nie tylko metoda zapobiegania ciąży, ale także narzędzie terapeutyczne w łagodzeniu wielu schorzeń związanych z układem hormonalnym. Jest często stosowana w terapii zaburzeń miesiączkowania, takich jak bolesne lub nieregularne miesiączki.
Dodatkowo antykoncepcja hormonalna może być pomocna w łagodzeniu endometriozy, zmniejszając objawy bólowe i ograniczając rozwój zmian endometrialnych. W dermatologii stosuje się ją w terapii trądziku hormonalnego oraz nadmiernego owłosienia (hirsutyzmu). Niektóre środki antykoncepcyjne pomagają także w łagodzeniu objawów zespołu policystycznych jajników (PCOS), takich jak nadmiar androgenów czy trudności z owulacją. Z tego względu antykoncepcja stanowi jeden z najważniejszych leków dla zdrowia reprodukcyjnego kobiet.
Chociaż antykoncepcja hormonalna skutecznie chroni przed niechcianą ciążą (nawet po uwzględnieniu indywidualnych czynników ludzkich jej skuteczność oscyluje powyżej 90%), nie zapewnia ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, w tym HIV, kiłą, rzeżączką czy chlamydią. W przypadku par monogamicznych, które dbają o swoje zdrowie, ryzyko zakażenia nie jest wysokie, jednak w przypadku relacji poligamicznych lub przy częstych zmianach partnerów seksualnych antykoncepcja hormonalna najpewniej nie będzie wystarczającym sposobem na zabezpieczenie. Jedyną metodą antykoncepcyjną, która ogranicza przenoszenie infekcji, są prezerwatywy. Warto pamiętać, że łączenie antykoncepcji hormonalnej z prezerwatywami jest jak najbardziej możliwe, a nawet zalecane jako najskuteczniejsza ochrona – przed niechcianą ciążą i zakażeniami.
Rozpoczęcie stosowania antykoncepcji wymaga konsultacji z lekarzem. Aby wybrać odpowiednią metodę, ginekolog przeprowadza wywiad medyczny, uwzględniając historię chorób, styl życia oraz indywidualne potrzeby pacjentki. Jeśli wywiad wskaże taką potrzebę, zleca również badania, takie jak morfologia krwi, poziom hormonów czy badania w kierunku zaburzeń krzepnięcia.
W Polsce większość metod hormonalnych – takich jak tabletki, plastry czy wkładki wewnątrzmaciczne – dostępna jest wyłącznie na receptę, co wynika z przepisów prawa i zapewnia kontrolę nad ich właściwym stosowaniem. Należy pamiętać, że antykoncepcję można rozpocząć w dowolnym momencie cyklu, choć lekarz zazwyczaj zaleca jej wdrożenie w pierwszych dniach miesiączki dla uzyskania natychmiastowej skuteczności. Ważne jest, aby przestrzegać zaleceń lekarskich, przerwać jej stosowanie w przypadku oznak powikłań, o których poinformuje specjalista, a także regularnie kontrolować swoje zdrowie podczas wizyt u ginekologa.
